Op 26 juli 2023 jl. heb ik een demonstratie gegeven bij de NVRA hoe verbinding te maken via een van de TEVEL-satellieten.
We hadden geluk, want precies op deze avond hadden we een mooie pass met 60+ graden elevatie.
Carlo PA1LCS, Oscar PD1OT, Bjorn PD5DJ (midden), Pjotr PA1MUG en Stephan PA1SJP.
De gebruikte hardware voor deze avond:
Radio: Icom IC-705 met 5W aangestuurd met PSTRotator voor doppler correctie. (dit kon natuurlijk ook handmatig) Antenne: De zelfbouw Moxon duoband antenne
Amateur Satellieten zijn altijd één van mijn passies geweest. Direct na het behalen van mijn Novice Licentie in 2005, ben ik begonnen met het werken via Amateur Satellieten, zoals VO-52, FO-29, AO-07, AO-51, SO-50, Delfi-C3, AO-29 en niet te vergeten het ISS met zowel een directe verbinding met de crew en andere amateurs via de crossband repeater.
Ik heb de gewoonte om eens om de zoveel tijd weer actief te worden op het satelliet gebeuren. Dit heeft o.m. te maken met het feit dat je op een gegeven moment wel iedereen die dagelijks actief is gewerkt hebt via voor elke satelliet. Zo ben ik vanaf het moment dat ik begonnen ben om de 2 jaar actief en dan weer 2j aar niet actief. Er zijn inmiddels weer nieuwe satellieten en amateurs stations bij gekomen en dat wekt bij mij dan weer mijn belangstelling.
Mijn eerste satelliet setup 2005/2006
Dit jaar ben ik weer actief geworden op het satelliet gebeuren. Er zijn de laatste jaren leuke satellieten bij gekomen, die voornamelijk met weinig middelen goed te werken zijn. En met weinig middelen bedoel ik al een Bami-portofoon van een paar tientjes en een zelfbouw antenne van maar enkele tientjes.
Alles met uitzondering van de laptop ingebouwd in een mooie (vis)tas van de Action.
Satellieten die goed te werken zijn:
Greencube (SSB digipeater), LedSat(SSB digipeater), TEVEL-1,TEVEL-2,TEVEL-3,TEVEL-4,TEVEL-6,TEVEL-7 en TEVEL-8 (FM Transponder).
Voornamelijk die laatste serie TEVEL-satellieten, die zijn zeer populair momenteel. Dit zijn FM Transponders, die in een treintje achter elkaar voorbij komen. Deze zijn niet allemaal tegelijk actief, maar elke 72uur wordt er om de beurt een van de 8 satellieten geactiveerd. In het weekend worden er zelfs 3 tegelijk geactiveerd. Het leuke van deze satellieten is, dat ze met een lage elevatiehoek al te werken zijn.
De TEVEL-satellieten werken allemaal op dezelfde frequenties:
Modulatie : FM
Down-link: 436.400MHz +/- 10KHz doppler shift.
Up-link : 145.970MHZ +/- 3.5KHz doppler shift.
Ook leuk aan deze satellieten is dat er met regelmaat ook D-STAR verbindingen worden gemaakt.
Om deze satellieten te werken heb je op zijn minst een Basis-set/Portofoon nodig met een minimaal vermogen van 5W, en deze SPLIT kan werken tussen 2m en 70cm. Dat betekent: ontvangen op 70 cm en tijdens het zenden overgeschakeld naar 2 meter.
Doppler Correctie
Ik hoor uw denken, die doppler shift hoe los ik dit op? Dit is eenvoudig op te lossen door een aantal kanalen voor te programmeren waarin de SPLIT functie is opgenomen, en waarbij elk kanaal andere frequenties zijn geprogrammeerd ten behoeve van de doppler correctie.
Ja hoor, het is zo ver. Het hele treintje komt over.
Een setje kanalen kan er zo uit zien:
| Kanaal | Naam | TX | RX |
| 1 | TEVEL [#—-] | 145.970MHz | 436.410MHz |
| 2 | TEVEL [-#—] | 145.970MHz | 436.405MHz |
| 3 | TEVEL [–#–] | 145.970MHz | 436.400MHz |
| 4 | TEVEL [—#-] | 145.970MHz | 436.395MHz |
| 5 | TEVEL [—-#] | 145.970MHz | 436.390MHz |
Het valt misschien op dat er voor TX geen doppler correctie toegepast wordt.
Dit heeft te maken met het feit dat de doppler correctie 3x kleiner is op VHF ten opzichte van UHF. In dit geval met FM 12.5khz breed is dat te verwaarlozen.
Afstemmen is eenvoudig, stem af op het kanaal waarbij de beste ontvangst mogelijk is, zo simpel is het!
Dit kan natuurlijk ook heel chique met een doppler correctie programma via de computer (SatPC32, HRD Satellite, PSTRotator Satellite etc.) voor de puristen onder ons, maar werken zonder computer geeft natuurlijk veel meer voldoening.
Software Tracking/Predictie
Nu als laatste, wanneer en waar komt ie over of op?
Hier is veel software voor te vinden, de bovengenoemde stukjes software kunnen een voorspelling doen en dit tonen op een kaart, of als tabel met daarop meerdere passes (overkomsten). Natuurlijk wil je het liefst een pass hebben waarbij de satelliet zo goed als recht boven je over komt.
Met dit soort stukjes software kan je zien wanneer zo’n ideale pass plaats vindt.
Een handige app voor Android en IOS is ISS Detector, een zeer uitgebreide app, die tevens tijdens de pass laat zien waar je de antenne heen gericht moet houden gebruikmakend van het interne kompas van je telefoon. Je kunt dus een beugeltje op je antenne boom maken waar je de telefoon in klemt en kan je zo perfect handmatig de satelliet volgen voor een optimale verbinding.
ISS Detector is helaas niet gratis, maar wel de moeite waard omdat het een zeer complete tracker is. Er zijn ook vast gratis apps verkrijgbaar, maar daar heb ik geen ervaring mee. 
De Antenne
Om een verbinding te maken met een van de TEVEL-satellieten, is onderstaande antenne ideaal.
Lekker licht in de hand, en natuurlijk de beugel voor de telefoon!
De antenne is opgebouwd uit een Moxon voor 2m (2 elementen), en daarin ligt een 5(6) elements 70cm.
Het voordeel van deze antenne is 1 voedingspunt voor zowel 2m als zowel 70cm.
Bouwbeschrijving en 3D print parts zijn hier te vinden: https://pd5dj.nl/?p=3458
Björn Pasteuning – PD5DJ
https://www.pd5dj.nl
De antenne is opgebouwd uit een Moxon voor 2m (2 elementen) en daarin ligt een 5(6) elements 70cm.